Η προέλευση του κατοικίδιου σκύλου
Η προέλευση του κατοικίδιου σκύλου εξετάζει τη γενετική απόκλιση του σκύλου από τον λύκο, την εξημέρωσή του και την ανάπτυξή του σε τύπους και φυλές. Ο σκύλος είναι μέλος της οικογένειας των λύκων και ήταν το πρώτο είδος και το μόνο μεγάλο σαρκοφάγο που εξημερώθηκε. Οι γενετικές μελέτες δείχνουν ότι τα σκυλιά και οι σύγχρονοι λύκοι εμφανίζουν γενετική μονοφωνία, πράγμα που σημαίνει ότι τα σκυλιά δεν είναι γενετικά κοντά σε οποιονδήποτε ζωντανό πληθυσμό λύκων και ότι ο άγριος πρόγονος του σκύλου έχει εξαφανιστεί. Ο εξαφανισμένος Λύκος Πλευριστοκενίου μπορεί να ήταν ο πρόγονος του σκύλου, ενώ η ομοιότητα του σκύλου με τον υπάρχοντα γκρίζο λύκο ίσως να είναι το αποτέλεσμα της γενετικής ανάμειξης μεταξύ των δύο.
Μία από τις πιο σημαντικές μεταβάσεις στην ανθρώπινη ιστορία ήταν η εξημέρωση των ζώων. Ξεκίνησε με τη μακροχρόνια σχέση μεταξύ λύκων και κυνηγών πριν από περίπου 15.000 χρόνια. Ο διαχωρισμός μεταξύ σκύλων και λύκων έγινε πριν από 20.000-40.000 χρόνια, λίγο πριν τον τελευταίο Μέγάλο Παγετώνα. Αυτό το χρονικό διάστημα υποδηλώνει ότι περίπου τότε ξεκίνησε η διαδικασία της εξημέρωσης. Η ολοκλήρωση της εξημέρωσης συνέβη αργότερα.
Σύμφωνα με γενετικά τεστ, τα λείψανα του σκύλου Bonn-Oberkassel που ανακαλύφθηκαν, είχαν θαφτεί δίπλα στον άνθρωπο πριν από 14.200 χρόνια. Αυτό θεωρείται ότι είναι το πρώτο εξημερωμένο σκυλί.
Η εξημέρωση του σκύλου προηγείται της γεωργίας. Το που έλαβε χώρα η προέλευση και μετέπειτα εξημέρωση του κατοικίδιου σκύλου παραμένει υπό συζήτηση. Ωστόσο οι βιβλιογραφικές αναλύσεις των στοιχείων δείχνουν τις περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Ασίας και τη Δυτική Ευρώπη.
Η εξημέρωση του σκύλου
Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι τα σκυλιά προέρχονται από τους γκρίζους λύκους κατά τις αρχικές φάσεις της εξημέρωσης. Ο πληθυσμός των λύκων που συμμετείχαν, πιθανόν να έχει εξαφανιστεί. Παρά τις πολυάριθμες γενετικές μελέτες τόσο των σύγχρονων σκύλων όσο και των αρχαίων σκύλων, δεν υπάρχει σταθερή συναίνεση σχετικά με το χρονοδιάγραμμα την περιοχή, τον αριθμό των πληθυσμών λύκων που συμμετείχαν ή τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που είχε η εξημέρωση στο γονιδίωμα του σκύλου.
Γενετικές μελέτες δείχνουν μια διαδικασία εξημέρωσης που ξεκινά πάνω από 25.000 χρόνια, σε έναν ή περισσότερους πληθυσμούς λύκων είτε στην Ευρώπη, είτε στην Αρκτική ή στην ανατολική Ασία. Τα υπολείματα κυνηγιού που άφησαν οι άνθρωποι μπορεί να οδήγησαν ορισμένους λύκους να τους ακολουθήσουν. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην απόσπασή τους από τους υπόλοιπους λύκους που παρέμειναν στην περιοχή τους. Μια στενότερη σχέση μεταξύ αυτών των λύκων και των ανθρώπων μπορεσε τότε να αναπτυχθεί. Έτσι ξεκίνησαν σιγά σιγά να κυνηγάνε μαζί και να αμύνονται μαζί από άλλα ζώα ή και άλλους ανθρώπους. Στη βικτοριανή εποχή, η κατευθυνόμενη ανθρώπινη επιλογή στην εκτροφή, ανέπτυξε τις σύγχρονες φυλές σκύλων σχεδόν όπως τις γνωρίζουμε σήμερα. Κάθε μία από αυτές τις φάσεις εξημέρωσης άφησε το σημάδι της στο γονιδίωμα του σκύλου, μέχρι την σημερινή μορφή τους.